بورسیه تحصیلی DAAD (Deutscher Akademischer Austauschdienst) یا سرویس تبادلات آکادمیک آلمان، یکی از برترین برنامههای بورسیه در سطح بینالمللی است که با هدف جذب نخبگان علمی از سراسر جهان، فرصت تحصیل رایگان در آلمان را برای دانشجویان فراهم میکند. این بورسیه از سوی دولت آلمان تأمین مالی شده و متقاضیان واجد شرایط میتوانند از مزایای ویژهای در مسیر تحصیلی و حرفهای خود بهرهمند شوند.
هدف از ارائه بورسیه DAAD
هدف اصلی این بورسیه، توانمندسازی دانشجویان بینالمللی از طریق تحصیل در آلمان، تقویت تبادلات علمی بینالمللی و فراهمسازی بستر مناسب برای ورود دانشآموختگان به بازار کار جهانی، بهویژه در اروپا است. همچنین، داوطلبانی که دانش اولیه زبان آلمانی داشته یا تمایل به یادگیری آن دارند، شانس بیشتری برای پذیرش در این برنامه خواهند داشت.
اهداف کلان و مأموریتهای مؤسسه DAAD در ایران
مؤسسه DAAD به عنوان یکی از بزرگترین نهادهای بینالمللی در زمینه حمایت از تبادلات علمی و دانشگاهی، مأموریتهای مشخص و گستردهای را دنبال میکند. در ایران نیز دفتر DAAD با فعالیتهایی متنوع و اثربخش، نقش کلیدی در توسعه همکاریهای علمی و دانشگاهی میان ایران و آلمان ایفا میکند.
🎓 1. ارائه مشاوره تخصصی در زمینههای آکادمیک
DAAD خدمات مشاورهای رایگان و تخصصی برای علاقهمندان به تحصیل، تحقیق و فرصتهای علمی در آلمان ارائه میدهد. این مشاورهها شامل تمامی مراحل تحصیل، انتخاب رشته، دانشگاه، دریافت بورسیه و امور مرتبط با ویزای تحصیلی است.
🧑🏫 2. برگزاری سمینارهای آموزشی و علمی
دفتر DAAD در ایران بهطور منظم سمینارها و جلسات اطلاعرسانی در خصوص تحصیل در آلمان، فرصتهای تحقیقاتی، و همکاریهای علمی ایران و آلمان برگزار میکند. این برنامهها هم در دفتر مرکزی DAAD و هم در دانشگاههای معتبر کشور برگزار میشوند.
📢 3. اطلاعرسانی درباره انواع بورسیههای تحصیلی
از دیگر وظایف کلیدی DAAD، اطلاعرسانی کامل درباره بورسیههای تحصیلی و تحقیقاتی است؛ از جمله بورسیههای DAAD و سایر مؤسسات معتبر همچون بنیاد الکساندر فون هومبولت (AvH). این اطلاعات به دانشجویان، پژوهشگران و اعضای هیئت علمی دانشگاهها کمک میکند تا فرصتهای مالی مناسب برای ادامه تحصیل و تحقیق در آلمان را بشناسند و از آن بهرهمند شوند.
🤝 4. توسعه روابط علمی و دانشگاهی بین ایران و آلمان
DAAD با همکاری دانشگاهها، پژوهشگاهها و نهادهای علمی ایرانی، در راستای گسترش روابط علمی، تحقیقاتی و آموزشی میان دو کشور گام برمیدارد. این همکاریها شامل راهاندازی رشتههای مشترک، پروژههای تحقیقاتی دوطرفه و تبادل استاد و دانشجو است.
👥 5. ارتباط با فارغالتحصیلان و شبکهسازی علمی
یکی دیگر از مأموریتهای DAAD، حفظ ارتباط مؤثر با فارغالتحصیلان ایرانی دانشگاههای آلمان و ایجاد شبکهای از متخصصان و نخبگان برای ارتقاء همکاریهای علمی، تحقیقاتی و صنعتی در آینده است. این ارتباط میتواند زمینهساز پروژههای علمی و همکاریهای بینالمللی بیشتری شود.
چرا بورسیه DAAD تا این اندازه محبوب است؟
یکی از عوامل محبوبیت بالای DAAD، پشتیبانی مالی سخاوتمندانه و فرصتهای گسترده شغلی پس از اتمام تحصیلات است. از سوی دیگر، مؤسسات ارائهدهنده این بورسیه با دانشگاهها و شرکتهای بینالمللی همکاری گستردهای دارند که موجب ارتقاء سطح علمی و حرفهای دانشجویان میشود.
برخی مزایای جذاب این بورسیه عبارتاند از:
- پرداخت کمکهزینه ماهیانه
- بیمه کامل درمانی
- شرکت در دورههای زبان آلمانی (تا 6 ماه)
- امکان اقامت در خوابگاههای دانشجویی
- تحصیل رایگان در دانشگاههای معتبر آلمان
- حضور در رویدادهای علمی، تحقیقاتی و کنگرههای بینالمللی
رشتههای تحت پوشش بورسیه DAAD در سال 2024–2025
برنامه DAAD تقریباً تمامی رشتههای دانشگاهی را پوشش میدهد؛ از مهندسی، علوم پایه و پزشکی گرفته تا علوم اجتماعی، هنر، اقتصاد و زبانشناسی. برای مشاهده لیست کامل رشتهها و ددلاینهای ارسال درخواست، به پورتال رسمی DAAD مراجعه کنید.
مزایای بورسیه تحصیلی DAAD آلمان
- 💶 حقوق ماهیانه 861 یورو برای مقطع کارشناسیارشد
- 💶 حقوق ماهیانه 1200 یورو برای مقطع دکتری
- 🏥 پوشش کامل بیمه درمانی
- ✈️ کمکهزینه سفر رفت و برگشت
- 📘 پرداخت هزینه دوره زبان آلمانی + آزمونهای رسمی (DSH و TestDaF)
- 🏠 امکان اقامت رایگان در خوابگاههای دانشجویی
- 🎓 تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی آلمان
مدت زمان پوشش بورسیه DAAD
این بورسیه بر اساس نوع رشته و مقطع، بین 12 تا 42 ماه هزینههای تحصیل، زندگی و سفر را پوشش میدهد.
شرایط دریافت بورسیه DAAD آلمان
برای واجد شرایط بودن، باید:
- تابعیت یکی از کشورهای در حال توسعه را داشته باشید
- مدرک کارشناسی یا کارشناسیارشد مرتبط داشته باشید (با حداکثر فاصله 6 سال از زمان فارغالتحصیلی)
- حداقل 2 سال سابقه کار مرتبط با رشته تحصیلی داشته باشید
- دارای مدرک زبان آلمانی یا انگلیسی باشید (بسته به زبان دوره انتخابی)
- مدارک مورد نیاز را بهصورت کامل در پورتال DAAD آپلود کرده باشید
مدارک لازم برای ثبتنام در بورسیه DAAD
- فرم تکمیلشده درخواست بورسیه در پورتال DAAD
- رزومه تحصیلی (CV) امضاشده
- انگیزهنامه (SOP) امضاشده
- پروپوزال تحقیقاتی (در صورت نیاز)
- توصیهنامههای علمی و شغلی با مهر و امضا
- مدرک زبان (IELTS 6، TOEFL 80 یا B1 آلمانی بسته به رشته)
- ترجمه رسمی مدارک تحصیلی و ریزنمرات
- مستندات فعالیتهای علمی (مقالات، کنفرانسها و…)
مراحل درخواست بورسیه DAAD آلمان
1. ورود به پورتال DAAD
وارد پورتال رسمی موسسه DAAD شوید، بورسیه مناسب خود را پیدا کرده و فرم درخواست را تکمیل نمایید.
2. بارگذاری مدارک
تمامی مدارک مورد نیاز را طبق ترتیب مشخصشده در پورتال آپلود کنید. از جمله مدارک: رزومه، انگیزهنامه، مدرک زبان، ترجمه مدارک، پیشنهاد پژوهشی و…
3. تأیید نهایی و ارسال
در مرحله نهایی، خلاصهای از اطلاعات واردشده به شما نمایش داده میشود. آن را با دقت بررسی کرده، تأیید و پرینت بگیرید.
چرا همین حالا برای بورسیه DAAD اقدام کنید؟
اگر علاقهمند به تحصیل رایگان در آلمان، بهرهمندی از کمکهزینه تحصیلی، شرکت در دورههای آموزشی بینالمللی و ارتقاء موقعیت شغلی خود در سطح جهانی هستید، بورسیه DAAD یکی از بهترین انتخابها برای شما خواهد بود. این فرصت بینظیر را از دست ندهید!
تفاوت اصلی بورسیه DAAD با سایر برنامهها
برخلاف بسیاری از بورسیههای بینالمللی، DAAD نهتنها امکان تحصیل رایگان در دانشگاههای معتبر آلمان را فراهم میکند، بلکه فرصتی بینظیر برای کسب مهارتهای حرفهای، شرکت در کنفرانسها، چاپ مقاله در ژورنالهای معتبر و تقویت رزومه بینالمللی نیز بههمراه دارد.
📎 برای بررسی فرصتهای بورسیه و شروع درخواست، میتوانید به پورتال رسمی DAAD Germany مراجعه کرده یا بروشور راهنمای کامل را دانلود کنید.
نقش بورسیه DAAD در همایشها، رشتههای مشترک و همکاریهای علمی بینالمللی
مشارکت در برگزاری همایشها و کنگرههای دانشگاهی
برنامه بورسیه تحصیلی DAAD تنها به حمایت از تحصیل محدود نمیشود، بلکه نقش فعالی در ارتقاء ارتباطات علمی و پژوهشی از طریق برگزاری همایشها و کنگرههای بینالمللی ایفا میکند. این بورسیه امکان اقامت یک تا دو هفتهای در کشور آلمان برای شرکت در رویدادهای علمی را برای دانشجویان و پژوهشگران فراهم میکند. متقاضیان میتوانند در چارچوب تخصصی خود در این برنامهها شرکت کرده و با متخصصان بینالمللی تبادل نظر داشته باشند.
توسعه رشتهها و مقاطع تحصیلی مشترک
یکی از بخشهای مهم فعالیتهای DAAD، پشتیبانی از راهاندازی رشتهها و دورههای تحصیلی مشترک بین دانشگاههای آلمان و سایر کشورها از جمله ایران است. این همکاریها معمولاً بین دانشگاههای معتبر دو کشور شکل میگیرد و هدف آن، ارتقاء سطح علمی و فراهمکردن بستر تحصیل در هر دو کشور است. دانشجویانی که در این دورهها شرکت میکنند، از آموزشها و تجربیات بینالمللی بهرهمند میشوند و امکان انجام پروژههای تحقیقاتی مشترک برای آنها فراهم میشود.
تقویت همکاریهای بینالمللی دانشگاهها
بورسیه DAAD بستری مناسب برای تقویت همکاریهای علمی بین دانشگاههای ایران (مانند دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی امیرکبیر) و دانشگاههای معتبر آلمانی ایجاد کرده است. این همکاریها با هدف تبادل دانشجو، استاد و پژوهشهای علمی مشترک انجام میگیرد. دانشجویان واجد شرایط میتوانند یک یا دو ترم از تحصیلات خود را در دانشگاههای طرف قرارداد بگذرانند. مدارک صادرشده در این دورهها دارای اعتبار بینالمللی بوده و در هر دو کشور به رسمیت شناخته میشوند.
برخی از بورسهای ارائهشده توسط DAAD برای دانشجویان ایرانی
- بورس تحصیلی دوره دکترا
- بورس تحصیلی رفت و برگشت (ساندویچ)
- بورسهای تحقیقاتی برای محققان ایرانی و دعوت مجدد از دارندگان قبلی بورسهای تحصیلی
- بورسهای DAAD-لایب نیتس برای دانشجویان دوره دکترا و فوق دکترا
- بورسهای DAAD-هلم هولتس
سایر مؤسسات ارائهدهنده بورس در آلمان
- بنیاد آلکساندر فون هومبولدت: http://humboldt-foundation.de
- انجمن تحقیقات آلمان (DFG): http://www.dfg.de
جمعبندی
اگر قصد دارید با تحصیل در یکی از کشورهای پیشرفته جهان، آینده شغلی و علمی خود را تضمین کنید، بورسیه DAAD آلمان یکی از بهترین گزینههاست. با ارائه حمایت مالی، علمی و زبانی، این بورسیه مسیر تحصیلی دانشجویان مستعد را هموار کرده و فرصتی طلایی برای رشد حرفهای آنها فراهم میآورد.








