در آلمان بیش از ۴۰۰ دانشگاه متفاوت دولتی و غیر دولتی وجود دارند که تحصیل در دانشگاههای دولتی رایگان می باشد. رایگان بودن تحصیل بر اساس قانون اساسی این کشور برای همه افراد آلمانی و غیر آلمانی می باشد. اصل مهم در دانشگاههای آلمان، اصل یکپارچگی آموزش و پژوهش است.
دانشگاه نه تنها مکانی برای آموزش بلکه همزمان مکانی برای پژوهش و کارهای عملی نیز محسوب می شود. دولت و یا نهادهای گوناگون، در چهارچوب قراردادهای خاصی، تسهیلات مالی برای امور آموزشی و پژوهشی در اختیار دانشگاهها قرار میدهند. علاوه بر این، مراکز آموزش عالی علمی میتوانند برای انجام پروژههای پژوهشی ویژه (SFB) از جامعهی تحقیقاتی آلمان (DFG) درخواست کمک مالی کنند. برای پیشبرد پروژههای پژوهشی ویژه (SFB) معمولاً دورههای ۱۲ ساله در نظر گرفته میشود.
عواملی همچون: دانشگاه های بسیار ممتاز آلمان، آینده ی روشن پیش روی دانشجویان، اعتبار مدارک دانشگاه های این کشور و مهمتر از همه رایگان بودن تحصیل در این کشور، باعث شده است تا آلمان به عنوان یکی از کشورهای سرآمد دنیا از لحاظ پذیرش دانشجو مطرح گردد.
سیستم آموزشی کشور آلمان به دلیل حساسیت بسیار زیاد دولت آلمان به روی زبان آلمانی طوری طراحی شده است تا اکثر رشته های ارائه شده به زبان آلمانی ارائه شوند. اما در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، بسیاری از رشته های تحصیلی به زبان انگلیسی نیز در دانشگاها ارائه می شوند. تحصیلات دانشگاهی در آلمان در مراکز مختلفی همچون: دانشگاه ها، دانشگاههای کاربردی، دانشگاه های آموزش عالی هنر، مدارس عالی فنی، و غیره امکان پذیر است.
برخی این مراکز فقط تا مقطع کارشناسی ارشد دوره برگزار می نمایند و برخی دیگر در مقاطع بالاتر نیز پذیرش دانشجو دارند. از لحاظ نوع و سیستم آموزش نیز برخی بصورت تئوری و برخی بصورت تئوری و عملی می باشند.
شرط ورود به دانشگاه ها و مدارس عالی فنی داشتن دیپلم دبیرستانی ۱۳ ساله است. دارندگان دیپلم دبیرستانی ۱۲ ساله خارج از کشور آلمان پس از گذراندن آزمون تشخیص علمی(Feststellungsprüfung)، به تقاضیای داوطلب، یا پس از دوره یکساله Studienkolleg در کالج های مقدماتی، می توانند به دانشگاه راه یابند. انتخاب رشته دانشگاهی نیز براساس نوع تحصیل در این کالج ها و نمرات اخذ شده صورت می گیرد.
تحصیلات دانشگاهی شامل دو دوره پایه و اصلی است: دوره پایه حداقل ۴ و نیم سال طول می کشد و دوره اصلی نیز حداقل ۴ نیم سال درمدارس عالی فنی و در دانشگاهها حداقل ۸ نیم سال می باشد. دانشگاه ها در آلمان مستقل هستند و بودجه کلیه مراکز آموزش عالی که دولتی هستند از طرف مسئولان ایالتی و وزارت فرهنگ آلمان تامین می شود